O Συμεών κατοικούσε στα Ιεροσόλυμα και ήταν άνθρωπος δίκαιος και ενάρετος. Σύμφωνα με τη διήγηση του Ευαγγελιστή Λουκά (β 25-36), φωτισμένος από το Άγιο Πνεύμα, βρέθηκε στην είσοδο του Ναού των Ιεροσολύμων κατά την Υπαπαντή του Χριστού. Ζήτησε κι έλαβε στην αγκαλιά του το Θείο Βρέφος και στη συνέχεια αναφώνησε το περίφημο «Νυν απολύεις τον δούλον Σου Δέσποτα.». Προείδε, ακόμη, τον μαρτυρικό σταυρικό θάνατο του Κυρίου και προείπε στην Παναγία τις θλίψεις που θα δοκίμαζε γι’ Αυτόν.
Ήταν δίκαιος, ευλαβής και φωτισμένος από το Άγιο Πνεύμα, που του είχε φανερώσει ότι δε θα πέθαινε πριν δει το Χριστό. Η χαρμόσυνη αυτή πληροφορία τον εμψύχωνε ως τα βαθειά γεράματα του. Τέλος, ακριβώς σαράντα μέρες μετά τη γέννηση του Ιησού, το Πνεύμα τον πληροφόρησε ότι έπρεπε να πάει στο Ιερό.
Ετοιμάστηκε, λοιπόν, με νεανική ζωηρότητα, πήγε εκεί και στάθηκε στην πόρτα, γεμάτος ευχαρίστηση και αγαλλίαση. Μέσα στην προσδοκία αυτή, φάνηκαν να έρχονται ο Ιωσήφ με την Παρθένο, που κρατούσε τον Ιησού.
Ο Συμεών, πληροφορημένος από το Πνεύμα ότι το βρέφος αυτό είναι ο Χριστός, τρέχει και παίρνει τον Ιησού στην αγκαλιά του. Τον κρατάει ευλαβικά και, αφού καλά – καλά παρατήρησε το νήπιο και δέχθηκε όλη την ιλαρότητα της θείας μορφής του, ύψωσε το βλέμμα του επάνω και είπε ευχαριστώντας το Θεό: «Νυν απολύεις τον δούλον σου, Δέσποτα, κατά το ρήμα σου εν ειρήνη· ότι είδον οι οφθαλμοί μου το σωτήριόν σου, ο ητοίμασας κατά πρόσωπον πάντων των λαών, φως εις άποκάλυψιν εθνών και δόξαν λάου σου Ισραήλ».
Τώρα, δηλαδή, πάρε την ψυχή μου Δέσποτα, σύμφωνα με το λόγο σου, ειρηνικά, διότι τα μάτια μου είδαν αυτόν που θα φέρει τη σωτηρία που ετοίμασες για όλους τους λαούς και θα είναι γι’ αυτούς φως, που θα αποκαλύψει τον αληθινό Θεό και θα δοξάσει το λαό σου Ισραήλ.
Τον Άγιο Συμεών τιμούσαν οι έγκυες γυναίκες, που την ημέρα της γιορτής του απέφευγαν να κάνουν οποιαδήποτε εργασία, από φόβο μήπως το παιδί γεννηθεί «σημειωμένο», «με σημάδι». Η πρόληψη αυτή οφείλεται, σύμφωνα με τους λαογράφους (Μέγας), με την παρετυμολογία του ονόματος του Αγίου, που συσχετίστηκε με το ρήμα σημειώνω (κάνω σημάδι).
Για την αποτροπή ενός τέτοιοι κακού, η έγκυος μόλις άγγιζε κάτι το απαγορευμένο (μαχαίρι,ψαλίδι, βελόνα κ.ά.) έπιανε ένα μέρος του σώματός της που ήταν σκεπασμένο με ρούχο, ώστε να αποτυπωθεί εκεί το υποτιθέμενο σημάδι.Εναλλακτικά, έλιωνε αλάτι, βύθιζε το χέρι της στο νερό και το σκούπιζε στο πίσω μέρος του σώματός της, απαγγέλοντας το δίστιχο: «Ό,τ’ έπιασα, ό,τ’ έκαμα, οπίσω μου να πάει/και σαν τ’ αλάτι που ’λιωσε έτσι και αυτά να λιώσουν».
Οι τρεις πρώτες ημέρες του Φεβρουαρίου με τις ισάριθμες εορτές (Αγίου Τρύφωνα, Υπαπαντής, Αγίου Συμεών) ονομάζονται Συμόγιορτα..
