H νομική Γνωμοδότηση του γνωστού δικηγόρου του μη κερδοσκοπικού Οργανισμού PAWS Paros, Σπυρίδωνος Αγαθαγγέλου, κατόπιν της επιστολής που απηύθυνε ο Δήμαρχος Κ. Μπιζάς στο Υπουργείο Εσωτερικών, που αφορά τη σύμβαση μας της 08/11/2023 για 35.996,80€ που δεν έχει ακόμη πληρωθεί από τον Δήμο!
ΜΝΗΜΟΝΙΟ – ΝΟΜΙΚΗ ΓΝΩΜΗ
"Ενημερωθήκαμε ότι ο Δήμαρχος Πάρου κ. Μπιζάς απέστειλε αριθ. επιστολή. 7426/05.05.2025 στην Ειδική Γραμματεία Προστασίας Ζώων, με τίτλο:“Ερώτηση του Δημάρχου Πάρου, κ. Κωνσταντίνου Μπιζά, προς το Υπουργείοτο Εσωτερικό όσον αφορά τη νομιμότητα σύναψης Χρηματοοικονομικής Σύμβασηςμε Animal Welfare Association μη εγγεγραμμένο στο ΓΕΜΗ”, το περιεχόμενοεκ των οποίων έχει δημοσιευθεί και στην επίσημη ιστοσελίδα του Δήμου.
Αναφερόμενος, μεταξύ άλλων, στην ανάγκη θέσπισης νομοθετικής διάταξης σχετικά με την ισχύ των δημοσίων συμβάσεων μεταξύ δήμων και ζώωνενώσεις πρόνοιας που δεν είναι εγγεγραμμένοι στο ΓΕΜΗ (Γενικό Εμπορικό Μητρώο),πρέπει πρώτα να εξετάσουμε εάν υπάρχει πράγματι τέτοιο νομοθετικό κενό καιαν το δικό μας συμβόλαιο είναι νόμιμο και ισχύει χωρίς την εγγραφή του σωματείου μας στο ΓΕΜΗ.
Ας ξεκινήσουμε από την αρχή...
Επιτρέπεται, καταρχήν, η σύναψη συμβάσεων μεταξύ των ενώσεων ευζωίας των ζώων και των οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (LGO); Σύμφωνα με τον νόμο 4830/2021, η «συνεργασία» μεταξύ κάθε δήμου και σωματείου ευζωίας των ζώων επιτρέπεται μέσω υπογραφής γραπτής συμφωνίας – σύμβασης (άρθρο 10).
Σκοπός της παρούσας σύμβασης είναι η κατάλληλη αντιμετώπιση των αναγκών στέγασης, προσωρινής στέγασης, περίθαλψης,και γενική ευζωία των αδέσποτων ζώων συντροφιάς (άρθρο 10, παρ. 3).Η σύμβαση αυτή είναι υποχρεωτική για τους δήμους που δεν διαθέτουν καταφύγιο ζώων, πληρώντας τα πρότυπα που περιγράφονται στα άρθρα 28 και 29 του νόμου 4830/2021.Με απλά λόγια, ένας δήμος μπορεί να συμμορφωθεί με τις νομικές απαιτήσεις απόσυνεργασία με οργάνωση ή ένωση καλής μεταχείρισης ζώων, η οποίααναλαμβάνει την ευθύνη της διεξαγωγής όλων των σχετικών ενεργειών για λογαριασμό της.
Είναι επίσης σημαντικό να επισημανθεί ότι δεν απαιτείται δημόσιος διαγωνισμός.ο δήμος μπορεί να προχωρήσει με απευθείας ανάθεση (νόμος 4412/2016).
Αυτό ακριβώς συνέβη στην περίπτωσή μας, με την υπογραφή της έγκυρης σύμβασης της 8ης Νοεμβρίου 2023 μεταξύ του Δήμου Πάρου και του σωματείου μας. Αναλάβαμε την φιλοξενία των αδέσποτων ζώων συντροφιάς εκ μέρους του δήμου, σε κατάλληλη και αδειοδοτημένη εγκατάσταση που βρίσκεται στο Μαράθι.
Ως αποζημίωση για τις υπηρεσίες που παρέχει το σωματείο μας - συμπεριλαμβανομένων όλων των λειτουργικών εξόδων του καταφυγίου (τρόφιμα, μισθοί, νερό, ρεύμα κ.λπ. ) καθώς και αμοιβές κτηνιάτρων — συμφωνήθηκε το ποσό των 35.998,80 ευρώ. Είναι όμως νόμιμη αυτή η αποζημίωση;
Σύμφωνα με το άρθρο 118 του νόμου 4412/2016, τα άρθρα 43 και 50 του νόμου 4782/2021, καθώς και τα άρθρα 78 επ. του Αστικού Κώδικα, επιτρέπεται και νόμιμη η παροχή αποζημιώσεων σε μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς. Ο μη κερδοσκοπικός χαρακτήρας άλλωστε αφορά την απαγόρευση διανομής κερδών μεταξύ των μελών του σωματείου και όχι το δικαίωμα του σωματείου ως νομικής οντότητας να λαμβάνει οικονομικό όφελος.
Λοιπόν, γιατί ο Δήμος Πάρου εξακολουθεί να αρνείται να καταβάλει στο σωματείο μας την συμφωνημένη νόμιμη αποζημίωση;
Ο Δήμος Πάρου, κατά παράβαση σύμβασης και αντίθετα με το πνεύμα της ίδιας της συμφωνίας, αρνείται την καταβολή του παραπάνω ποσού, υποστηρίζοντας ότι το σωματείο μας δεν είναι εγγεγραμμένο στο ΓΕΜΗ. Παρόλο που αυτή η απαίτηση δεν συμπεριλήφθηκε ως όρος ή όρος στο συμβόλαιό μας, θα εξηγήσουμε γιατί αυτότο επιχείρημα είναι νομικά αβάσιμο.
Το άρθρο 16 του νόμου 4919/2022 απαριθμεί αυστηρά τα νομικά πρόσωπα που απαιτούνται για εγγραφή στο ΓΕΜΗ. Οι ενώσεις βάσει του άρθρου 78 του Αστικού Κώδικα δεν περιλαμβάνονται στον κατάλογο των νομικών προσώπων που υποχρεούνται να εγγραφούν.
Ως εκ τούτου, το επιχείρημα του Δήμου είναι θεμελιωδώς εσφαλμένο, καθώς υπάρχει σαφής νομοθετική διάταξη.Επιπλέον, μόνο τα νομικά πρόσωπα που ασκούν εμπορική δραστηριότητα υποχρεούνται ναεγγραφείτε. Λόγω της νομικής φύσης του, μια ένωση δεν μπορεί να ασκεί εμπορική δραστηριότητα. Μπορεί όμως το παραπάνω συμβόλαιο να χαρακτηριστεί εμπορικού χαρακτήρα;
Η απάντηση είναι όχι, καθώς υπεγράφη ειδικά στο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών σύμφωνα με τον Νόμο 4830/2021, που προβλέπεται σαφώς στο καταστατικό του σωματείου μας (Άρθρα 2 και 9).
Έτσι, από τα παραπάνω προκύπτει ότι η σύμβαση της 8ης Νοεμβρίου 2023, που υπεγράφη με τον Δήμο Πάρου, είναι απόλυτα έγκυρη και νομικά δεσμευτική.Επιπλέον, το ίδιο το Υπουργείο Εσωτερικών, στην επιστολή του αριθ.77258/14.11.2024, επιβεβαιώσαμε τα επιχειρήματά μας, δηλώνοντας ότι επιτρέπεται η σύναψη γραπτών συμφωνιών με σωματεία ευζωίας ζώων καιπαροχή οικονομικών επιδοτήσεων.
Αλλά, η επιχορήγηση είναι η μόνη πιθανή πηγή εισοδήματος για μια ένωση;
Μια επιχορήγηση είναι μόνο ένας από τους πολλούς τρόπους που μπορεί να λάβει οικονομική ενίσχυση ένας σύλλογος (άλλοι περιλαμβάνουν δωρεές, συνεισφορές μελών κ.λπ ).
Στο πλαίσιο της παροχής υπηρεσιών, όπως στην περίπτωσή μας, ένα σωματείο μπορεί να αποκομίσει οικονομικό όφελος για την εκπλήρωση των στόχων που ορίζονται στο καταστατικό του, ενώ δεν υπάρχουννομικούς περιορισμούς, εκτός εάν η ένωση πράγματι επιδιώκει κέρδη, είτε μέσω διανομής κερδών στα μέλη της είτε με την επιδίωξη εμπορικού σκοπού.
Το κατά πόσον ο σκοπός είναι το κέρδος πρέπει να εξεταστεί με βάση το κατά πόσον η επίτευξη του κέρδους είναι ο τελικός στόχος και κατά πόσον οι δραστηριότητες στοχεύουν κυρίως και ανεξάρτητα στην παραγωγή κέρδους (βλ.: Δ. Παπαστερίου, ΣτρατηγέΑρχές Αστικού Δικαίου, 2η έκδοση. , 2009, § 38, σ. 525, όχι. 10 = sakkoulas-online).
Ως εκ τούτου, κάθε επιχείρημα ότι μια επιχορήγηση είναι το μόνο νόμιμο μέσο γιαη σχέση για την απόκτηση οικονομικού οφέλους είναι λάθος.Τέλος, εκφράζουμε την έντονη διαφωνία μας με τις νομικές εκτιμήσεις που έκανε το οικονομικό τμήμα του Δήμου Πάρου, που στερείται σχετικώνεξουσία, και καλούμε τον Δήμαρχο κ. Μπιζά να συμμορφωθεί με τους νόμιμουςαπαιτήσεις της επίμαχης σύμβασης.
Ο Νομικός Σύμβουλος του Συλλόγου
Αγαθαγγέλου Ν. Σπυρίδων
Δικηγόρος στο Εφετείο (Κανονισμός αριθ. D.S.A. 41033)
Λεωφόρος Αλεξάνδρας 136, Αθήνα, 11471
Τηλ: +30 6972512850 | Email: spirosagathangelou@gmail.com
