Ζαχαρίας Ζούπης (Διευθυντής Ερευνών της OPINION POLL): Tο ΠΑΣΟΚ σε κομβικό σημείο

Ας είμαστε σαφείς. Το ΠΑΣΟΚ δεν βρίσκεται σε κατάσταση εκλογικής στασιμότητας, όπως γράφεται σε αναλύσεις και ρεπορτάζ.  Από το 8.1% στις βουλευτικές εκλογές του 2019 πήρε 11.8% στις πρόσφατες εκλογές, είχε δηλαδή αύξηση των δυνάμεών του κατά 40%. Αξίζει δε να σημειωθεί, ότι αυτό το πέτυχε κυρίως στην τελική ευθεία, αφού για τα πρώτα χρόνια της προηγούμενης τετραετίας ανεβοκατέβαινε δημοσκοπικά ανάμεσα στο 6% και στο 7%. Από τις εκλογές μέχρι σήμερα βρίσκεται δημοσκοπικά στο 14.5%-15.5% στην εκτίμηση ψήφου, σημειώνει δηλαδή μια παραπέρα αύξηση κατά 3%.

Το πρόβλημα με το ΠΑΣΟΚ είναι άλλης τάξης. Ότι την στιγμή που υπήρχαν προβλήματα στην διακυβέρνηση της Ν.Δ, η Ν.Δ πήρε 41% μη νιώθοντας καμία πίεση από το ΠΑΣΟΚ και την στιγμή που ο  ΣΥΡΙΖΑ κατακρημνιζόταν χάνοντας 14% ( 850.000 ψηφοφόρους), το ΠΑΣΟΚ εισέπραττε ένα πολύ μικρό ποσοστό από αυτές τις απώλειες. Το ίδιο βλέπουμε και στο εξάμηνο που πέρασε. Ενώ δεν ήταν και το καλύτερο εξάμηνο για την Κυβέρνηση και ο ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζει να πέφτει, το ίδιο εισπράττει τόσο όσο για να περάσει στην 2η θέση προσπερνώντας τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά με διαφορά μεταξύ 1% και 2%. Δείχνει, δηλαδή, αδυναμία να κάνει ένα άλμα, να καθαρίσει οριστικά την 2η θέση από το ΣΥΡΙΖΑ, αλλά πριν απ΄όλα να αυξήσει σημαντικά τα ποσοστά του, ώστε να μειώσει την διαφορά από την Ν.Δ η οποία κινείται στην ζώνη του 38%-39% προηγούμενη 23%-24% από το δεύτερο ΠΑΣΟΚ. Όταν υπάρχουν τέτοιοι συσχετισμοί, καμία εναλλακτική πρόταση εξουσίας δεν θα μπορεί να φανεί, αλλά και αντίστροφα. Όσο δεν προβάλλεται ως σαφής εναλλακτική, σύγχρονη, μεταρρυθμιστική πρόταση εξουσίας, δεν θα μπορεί να κάνει και το άλμα.

Αυτό είναι και το κύριο πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ συνδεδεμένο και με το γεγονός ότι, παρά τα βήματα στην δημοφιλία του Ν. Ανδρουλάκη, δεν έχει πείσει για την δυνατότητα να κυβερνήσει απέχοντας έτη φωτός από την επίδοση στην καταλληλότητα για Πρωθυπουργός από τον Κ. Μητσοτάκη. Όσον αφορά, δε, την ικανοποίηση από την αντιπολιτευτική πολιτική του ΠΑΣΟΚ, αυτή κινείται στο 12.3%, ποσοστό δηλαδή χαμηλότερο από την εκτίμηση ψήφου του ΠΑΣΟΚ. Ο λόγος του εν ολίγοις δεν πείθει και η αντιπολιτευτική τακτική επηρεασμένη προφανώς από την θέληση να εισπράξει από τις διαρροές του ΣΥΡΙΖΑ, δεν του εξασφαλίζει τα αναμενόμενα οφέλη και ταυτόχρονα το απομακρύνει από τον χώρο του Κέντρου. Το ΠΑΣΟΚ έχει ανάγκη αναπροσαρμογής της στρατηγικής του.

Αυτή την στιγμή έχει -πέραν των ανωτέρω- δύο προβλήματα για να πετύχει τους στόχους του. Το πρώτο είναι ότι φαίνεται να εξαντλεί τις δεξαμενές που στόχευσε. Έχει υψηλή συσπείρωση της τάξης του 80%-81% , άρα δεν έχει να περιμένει πολλές εφεδρείες από αυτό το ακροατήριο. Στην ζωή έχει φανεί ότι από τις τεράστιες απώλειες του ΣΥΡΙΖΑ, δεν φαίνεται να «τρέχουν» και πολλοί προς το παρόν. Πρέπει επομένως να δει νέες πηγές, νέες δεξαμενές και αυτό προϋποθέτει αναπροσαρμογές σε θέσεις και τακτικές. Η εμμονή σε μια στείρα αντιδεξιά ρητορική και η θεωρία ότι «αν ασκήσουμε πιο σκληρή κριτική στην Ν.Δ, θα αυξήσουμε τα εκλογικά οφέλη», μπορεί να το οδηγήσει σε δύσκολες καταστάσεις. Σε τελευταία ανάλυση, αν κάποιοι αισθάνονται πιο αριστεροί και δεν θέλουν να ψηφίσουν ΣΥΡΙΖΑ, γιατί να μην ψηφίσουν ΝΕΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ, ΚΚΕ, ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, ΜΕΡΑ 25, ΑΝΤΑΡΣΥΑ κ.λ.π; Ενώ, λοιπόν, τα αριστερά ακροατήρια δεν ανταποκρίνονται, οι ψηφοφόροι της Ν.Δ που θέλουν να στείλουν μήνυμα στην Κυβέρνηση, γιατί να ψηφίσουν ένα κόμμα δήθεν σκληρής αντιδεξιάς τακτικής, σε σημείο να αφήνει να εννοηθεί ότι μπορεί να δει μετά τις Ευρωεκλογές και την συγκρότηση αντι-Ν.Δ μετώπου;

Το δεύτερο πρόβλημα είναι ότι ενώ ο Κ. Μητσοτάκης ανοίγει σοβαρά θέματα της μεταρρυθμιστικής ατζέντας (επιστολική ψήφος, επιτάχυνση διαδικασιών Δικαιοσύνης, μη Κρατικά Πανεπιστήμια, γάμος ομοφύλων κ.λ.π), το ΠΑΣΟΚ δείχνει αμήχανο, με επαμφοτερίζουσες θέσεις. Οι δηλώσεις στελεχών του είναι θολές, κανείς δεν καταλαβαίνει τι μήνυμα εκπέμπουν και ταυτόχρονα αυξάνει την καχυποψία ότι χαράζει τακτική καταψήφισης των πάντων πίσω από δικαιολογίες που αναζητούνται. Θα είναι αυτοκτονικό το ΠΑΣΟΚ που έχει πλήρη ευθύνη για την μη αναθεώρηση του Άρθρου 16, να καταψηφίσει τα μη Κρατικά Πανεπιστήμια. Θα είναι καταστροφικό γι’ αυτό που ως κόμμα που έχει κυβερνήσει τα μισά χρόνια της Αντιπολίτευσης και δεν τόλμησε να φέρει το θέμα του γάμου ομοφύλων, να καταψηφίσει την θέσπισή του οχυρωμένο σε επιμέρους παρατηρήσεις . Όταν ανοίγονται μεγάλα θέματα, τότε ακριβώς κρίνεται η φυσιογνωμία σου και αν είσαι πράγματι μια δύναμη που θέλει και πάλι να εμφανιστεί με σύγχρονες σοσιαλδημοκρατικές θέσεις, ως δύναμη εξουσίας με καθαρές θέσεις,  ή αν φλερτάρεις με τα χαρακτηριστικά μιας δύναμης που καταψηφίζει τα πάντα γιατί θες να εμφανιστείς αντιδεξιός, βοηθώντας τελικά τον Κ. Μητσοτάκη.

Κρίσιμο το επόμενο διάστημα για το ΠΑΣΟΚ. Οι επιλογές του, η στρατηγική του, η ικανότητά του να διατυπώσει καθαρές, κατανοητές θέσεις, θα κρίνει πολλά.

Ας μην ξεχνάμε. Οι κάλπες είναι γένους θηλυκού και μπορεί να κρύβουν μεγάλες εκπλήξεις όταν ανοίξουν στις Ευρωεκλογές.